Zastanawiasz się kiedy badać hormony płciowe, aby wynik był najbardziej wiarygodny? Zaburzenia pracy układu hormonalnego to coraz częściej występujący problem wśród kobiet w różnym wieku. Kobiecy układ hormonalny jest bardzo delikatny i niezwykle łatwy do rozregulowania. Do głównych czynników przyczyniających się do problemów z jego prawidłowym funkcjonowaniem należą: nadmiar stresu, źle zbilansowana dieta, zbyt intensywny wysiłek fizyczny czy zaburzony rytm okołodobowy.
W jakich sytuacjach warto i kiedy badać hormony płciowe?
- jeśli masz nieregularne miesiączki lub całkowity brak miesiączki
- kiedy Twoje miesiączki są bardzo obfite i bolesne
- jeśli borykasz się z trądzikiem, zwłaszcza w okolicach żuchwy czy nadmiernym owłosieniem
- kiedy masz problem z zajściem w ciążę, mimo dłuższego starania się o dziecko
- jeśli przytyłaś, mimo iż nie zmieniłaś sposobu odżywiania lub kaloryczności spożywanych posiłków
- kiedy cierpisz na zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS)
- przy obniżonym libido
Aby sprawdzić, co dzieje się w naszym układzie hormonalnym, należy zaplanować swoje badania. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy cierpimy na brak miesiączki – wtedy nie ma znaczenia w jaki dzień wykonujemy analizę laboratoryjną. W pozostałych sytuacjach, ponieważ w ciągu cyklu menstruacyjnego poziom różnych hormonów zmienia się (w zależności od fazy cyklu), badania należy zaplanować w taki sposób, aby uzyskać jak najbardziej czytelny obraz tego, co dzieje się w naszym organizmie.
Cykl menstruacyjny
Cykl menstruacyjny składa się z fazy folikularnej podczas której następuje produkcja pęcherzyków jajowych i rozwój tzw. pęcherzyka Graffa (który następnie uwolni komórkę jajową). W połowie cyklu mamy fazę owulacyjną, podczas której pęcherzyk pęka i uwalnia komórkę jajową w celu jej zapłodnienia. Podczas fazy lutalanej komórka jajowa wędruje do macicy, która pod wpływem progesteronu produkowanego przez ciałko żółte przygotowuje się do zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej (przez wzrost błony śluzowej macicy). Jeśli do zapłodnienia nie dojdzie, następuje spadek stężenia wszystkich hormonów i następuje krwawienie, podczas którego nasz organizm pozbywa się złuszczonych komórek endometrium.
Prawidłowy cykl menstruacyjny powinien być regularny i trwać 28 +/- 3 dni.
Jakie hormony badać w które dni cyklu?
Pierwszy dzień cyklu menstruacyjnego to pierwszy dzień krwawienia podczas miesiączki. Poniżej informacja, w jakie dni cyklu menstruacyjnego jakie hormony należy badać.
- 2-5 dzień cyklu: LH, FSH, estradiol
- 12-14 dzień cyklu: LH, FSH, estradiol, progesteron, testosteron wolny, androstendion
+ dodatkowo warto zbadać DHEA-SO4 (siarczan dehydroepiandrosteronu), SHBG (białko wiążące hormony płciowe) i DHT (dihydrotestosteron)
- 19-21 dzień cyklu: estradiol, progesteron, prolaktyna
O czym jeszcze warto pamiętać?
Kiedy badać hormony płciowe? Przed udaniem się do laboratorium, należy pamięta o zachowaniu higieny badań. Rzeczy o których należy pamiętać w kontekście badania hormonów płciowych to:
- badania wykonujemy z samego rana, na czczo (maksymalnie możemy wypić pół szklanki wody)
- nie wykonujemy badań kiedy mamy bardziej stresujący niż zwykle okres w życiu
- nie wykonujemy badań kiedy jesteśmy niewyspani np. po imprezie
- dzień przed badaniem ograniczamy bardzo intensywną aktywność fizyczną
- zachowujemy wstrzemięźliwość seksualną przez 24 godziny przed badaniem poziomu prolaktyny.